توصیه های مهم در تغذیه از طریق لوله بینی معده ای ( گاواژ)
ضمن آرزوی سلامتی برای شما شایسته است قبل از شروع تغذیه لوله بینی معده ای موارد زیر را به دقت مطالعه و اقدام کنید:
گاواژ یا تغذیه از طریق لوله بینی معده ای، روش مناسبی برای رساندن مواد غذایی به بیماری است که قادر به خوردن غذا از طریق دهان نیست. تأمین انرژی کافی برای این بیماران ازاین طریق توسط کارشناس تغذیه بررسی میشود تا از سوء تغذیه بیمار جلوگیری و به روند بهبود بیمار کمک شود. لازم به ذکر است بهترین راه برای تأمین انرژی بیمارانی که از این طریق تغذیه میشوند، استفاده از گاواژ دستی(خانگی) به همراه مصرف محلولها و پودرهای فرمولا یا مکمل غذایی آماده تحت نظر کارشناس تغذیه میباشد.
گاواژآماده (مکمل غذایی آماده یا پودر فرمولا )
این پودرها توسط کارشناس تغذیه بر اساس نوع بیماری، تحمل بیمار و کالری مورد نیاز روزانه هر بیمار تهیه میشود و لازم است در حجم مشخص در آب جوشیده سرد شده، حل گردد وتغذیه بیمار از طریق لوله بینی معده ای با توجه به دستور پزشک انجام شود.
گاواژدستی (خانگی)
دستورالعمل تهیه گاواژ دستی (خانگی) با توجه به شرایط بیمار (وزن، ورم، سوء تغذیه، علت بستری، بیماری زمینهای، زخم بستر و...)توسط کارشناس تغذیه تنظیم میشود و لازم است تمام گروههای غذایی زیر را شامل شود.
گروه نان و غلات: بهترین گزینه برنج، جو، گندم و جو دوسر میباشد.
گروه گوشت: بهترین گزینه سینه بدون استخوان مرغ ، فیله گوسفند و ماهی می باشد.
گروه لبنیات: بهترین گزینه ماست میباشد به خصوص ماستهای پروبیوتیک (استفاده از شیر میتواند موجب اسهال شود).
گروه میوهها: بهترین گزینه سیب و موز است.
گروه سبزی: بهترین گزینه گوجه، کدو، هویج، جعفری و لوبیا سبز میباشد.
گروه چربی: بهترین گزینه روغن زیتون و روغن کلزا میباشد.
روش تهیه گاواژ دستی (خانگی)
مواد بر اساس مقادیری که کارشناس تغذیه مشخص میکند کاملاً پخته شود و در مخلوطکن به خوبی مخلوط گردد. سپس از صافی رد شود، تا موادی که باعث انسداد لوله میشوند وارد محلول گاواژ نشود. در آخر هم برای رسیدن به حجم و غلظت مورد نظرکارشناس تغذیه، از آب جوشیده سرد شده استفاده گردد.
محلول تهیه شده در حجم مشخص (توسط کارشناس تغذیه برای هر بیمار تعیین میشود) و تغذیه بیمار از طریق لوله بینی معده ای با توجه به دستور پزشک انجام شود.
توجه به نکات زیر الزامی است:
• قبل از شروع تغذیه حجم باقی مانده را توسط سرنگ خارج نمایید و در صورتی که کمتر ازیک سوم حجم تغذیه قبل باقی مانده مایع خارج شده را مجددا به معده برگردانید و می توانید مجددا بیمار را تغذیه نمایید.
• سرنگ را به لوله وصل و30سانتی متر بالا تر از سربیمار نگه دارید محلول تغذیه را با نیروی جاذبه وارد بدن بیمار نموده و از وارد کردن محلول با فشار به معده بپرهیزید ،
• دمای محلول تغذیه هم دمای محیط باشد.
• به جهت شستشوی لوله از محتویات محلول تغذیه بعد از اتمام تغذیه به مقدار کافی آب هم دمای محیط را به همان روش از طریق لوله بینی معده وارد معده بیمار نمایید.
• سرپوش لوله تغذیه را بلافاصله بعد از گاواژ محکم نمایید.
• رعایت بهداشت دستها، ظروف، بهداشت مواد غذایی و سلامت فردی که محلول را تهیه میکند هنگام آماده سازی گاواژ الزامی است.
• محلول حتما در ظروف در بسته تمیز (شیشه ای یا گیاهی) و در یخچال نگهداری شود.
• ترجیحاً گاواژ به اندازه تعیین شده توسط کارشناس تغذیه به بیمار داده شود.
• بعد از 24 ساعت محلول اضافه دور ریخته شود.
• سرنگ گاواژ را بعد از اتمام کار با دقت شسته و خشک نمایید و ترجیهاً هر 24 ساعت تعویض نمایید.
• اسهال و یبوست از عوارضی است که ممکن است در این بیماران دیده شود، در هر دو صورت با کارشناس تغذیه مشورت شود تا با تغییرمیزان مواد غذایی مصرفی (روغن، ماست، میوه و..) علائم فوق بهبود یابد
• از استفاده از ادویه جات ، غذاها یا میوه های رنگی که باعث رنگی شدن لوله تغذیه میگردد خودداری کنید.
• چسب لوله را روزانه تعویض و پوست و تیغه بینی را از نظر زخم بررسی کنید.
• در صورت برگشت محتویات معده داخل لوله بینی معده ای لازم است بیمار تغذیه نشود و جهت شروع مجدد تغذیه از پزشک و یا پرستار مربوطه سوال شود.
واحد آموزش سلامت
مجتمع آموزشی درمانی خیّرین سلامت قم