معیار مورس جهت ارزیابی سقوط بیمار در مجتمع خیرین سلامت

بررسی خطر سقوط چیست؟

معیـار بررسی خطر سقوط مورس ، یک ابزار بررسی خطر سقوط و افتادن است که احتمال سقوط بیمار را پیش بینی می‌کند.

* بررسی با استفاده از این معیار باید حداقل روزی یک‌بار و با هر تغییر در وضعیت بالینی بیمار، انجام شود.

* با استفاده از این ابزار و معیار، اطلاعات لازم مرتبط با ارائه مراقبت جهت پیشگیری از سقوط بیمار فراهم می‌شود.

حیطه‌های موردبررسی توسط ابزار مورس کدم‌اند؟

* سابقه سقوط به هر نحو

* تشخیص ثانویه برای بیمار

* وسایل کمک حرکتی ( نیاز بیمار به کمک جهت راه رفتن )

* سرم‌درمانی / هپارین لاک / سالین لاک 

* الگوی و طرز راه رفتن

* وضعیت روحی روانی و ذهنی بیمار

سابقه سقوط بیمار:

- آیا بیمار ما از زمان پذیرش در بیمارستان تابه امروز سابقه سقوط داشته است؟

- آیا بیمار طی سه ماه گذشته سابقه سقوط داشته است؟

* اگر هرکدام از سؤالات فوق مثبت باشد 25 امتیاز تعلق می‌گیرد ، در صورت منفی بودن هر دو سؤال صفر امتیاز تعلق می‌گیرد.

تشخیص ثانویه :

الف ( درصورتی‌که بیمار فقط یک تشخیص پزشکی فعال دارد صفر امتیاز تعلق می‌گیرد).

ب( درصورتی‌که بیمار بیشتر از یک تشخیص پزشکی فعال برای این نوبت پذیرش داشته باشد، 15 امتیاز تعلق می‌گیرد).

وسایل کمک حرکتی :

الف ( درصورتی‌که بیمار بدون وسایل کمک حرکتی راه می‌رود یا از صندلی چرخ‌دار استفاده می‌کند یا استراحت مطلق است از تخت به‌هیچ‌عنوان برنمی‌خیزد ، صفر امتیاز تعلق می‌گیرد).

ب ( درصورتی‌که بیمار از عصا و واکر جهت راه رفتن استفاده می‌کند 15 امتیاز تعلق می‌گیرد).

ج ( درصورتی‌که بیمـار بـه هنگـام راه رفتـن به اثاثیه اطراف خود به‌عنوان کمک محکم چنگ میزند)

( بیمار به کمک نیاز دارد اما تقاضای کمک نمی‌کند یا از دستور استراحت در تخت تبعیت نمی‌کند)

( در صورت مثبت بودن پاسخ 30 امتیاز تعلق می‌گیرد).

مایع درمانی ( وریدی یا  لاک) :

الف - درصورتی‌که بیمار راه وریدی ، هپارین لاک یا سالین لاک ندارد یا به تجهیزاتی متصل نمی‌باشد صفر امتیاز تعلق می‌گیرد.

ب - درصورتی‌که بیمار راه وریدی یا هپارین لاک یا سالین لاک دارد یا به تجهیزاتی متصل باشد 20 امتیاز تعلق می‌گیرد.

الگوی گام برداشتن :

الف - الگوی گام برداشتن نرمال است :

- آیا بیمار در زمان راه رفتن سرخود را در وضعیت عمودی نگه می‌دارد؟

- آیا بیمار در زمان راه رفتن دست‌های خود را آزادانه حرکت می‌دهد؟

- آیا بیمار با اطمینان و بدون تردید قدم برمی‌دارد؟

* درصورتی‌که پاسخ‌های فوق مثبت باشد صفر امتیاز تعلق می‌گیرد.

ب - الگوی گام برداشتن زمان جابجایی ضعیف می‌باشد:

- سربیمار خمیده است ، ولی بدون از دست دادن تعادل سرخود را بلند می‌کند؟

- آیا بیمار جهت راه رفتن با تماس مختصر دست از اثاثیه اطراف خود کمک می‌گیرد؟

- گام کوتاه‌تر از حالت طبیعی است و پاهای خود را روی زمین می‌کشد ؟

* درصورتی‌که پاسخ‌های فوق مثبت باشد 10 امتیاز تعلق می‌گیرد.

ج - الگوی گام برداشتن بیمار معیوب باشد :

- آیا بیمار در زمان برخاستن از صندلی مشکل دارد ( نیاز به استفاده از دستان خود دارد ، چندین بار تلاش می‌کند تا برخیزد.

- آیا بیمار در زمان راه رفتن سرش حالت افتاده دارد و زمین را نگاه می‌کند؟

- آیا بیمار بدون چنگ زدن به اثاثیه و اشیاء اطراف خود نمی‌تواند راه برود ؟

- آیا بیمار قدم‌هایش کوتاه است و پاهایش را روی زمین می‌کشد؟

* درصورتی‌که پاسخ‌های فوق مثبت باشد و همچنین درصورت استفاده از ویلچر ، به هنگام سوار شدن و پیاده شدن الگوی قدم برداشتن مشابه موارد فوق باشد امتیاز 20 تعلق می‌گیرد.

وضعیت روانی- ذهنی بیمار :

جهت معاینه وضعیت روانی از بیمار سؤال زیر را بپرسید:

آیا جهت رفتن به دستشویی به کمک نیاز دارد یا به‌تنهایی از عهده آن برمی‌آید؟

اگر پاسخ بیمار با وضعیت وی منطبق بود صفر امتیاز تعلق می‌گیرد. اما اگر در توانایی خود اغراق کرد یا محدودیت‌هایش را فراموش کرد 15 امتیاز تعلق می‌گیرد.

مداخلات توصیه‌شده بر اساس ریسک‌های شناسایی‌شده از معیار مورس :

*در صورت مثبت شدن امتیاز سابقه سقوط :

-احتیاطات مربوط به پیشگیری از سقوط را بکار ببندید .

- سقوط بیمار به همه افرادی که به نحوی در مراقبت از بیمار نقش دارد گزارش داده شود.

- شرایطی که منجر به سقوط بیمار شده است در گزارش پرستاری نوشته شود.

* در صورت مثبت شدن امتیاز تشخیص ثانویه :

عواملی که احتمال سقوط بیمار را افزایش می‌دهند نظیر بیماری / زمان دارو و عوارض دارو از قبیل سرگیجه ، تکرر ادرار و عدم تعادل در برنامه مراقبتی بیمار لحاظ شوند.

*در صورت مثبت شدن امتیاز استفاده از وسایل کمک حرکتی :

- وسایل کمک حرکتی در اختیار بیمار قرار داده شود.

- مشاوره فیزیوتراپی انجام شود.

* در صورت داشتن سرم یا هپارین لاک :

- نیاز بیمار به دفع و اجابت مزاج را بررسی کنید.

- به بیمار آموزش دهید جهت رفتن به دستشویی از اطرافیان درخواست کمک کند.

- عوارض جانبی داروهای وریدی حتماً مدنظر قرار دهید

* در صورت مثبت شدن گام برداشتن :

- جهت خارج شدن از تخت به بیمار کمک کنید.

- مشاوره فیزیوتراپی انجام شود.

* در صورت مثبت شدن وضعیت ذهنی – روانی :

- بیمار در محل قابل‌رؤیت قرار گیرد ( به‌طور مثال نزدیک به ایستگاه پرستاری )

- از همراه بیمار بخواهید کنار بیمار خود باقی بماند.

مرتب به بیمار سر بزنید.

 چقدر از ارزیابیهای پیشگیرانه خطاهای پزشکی اطلاع دارید؟