هوالکافی
اصول برقراری ارتباط مؤثر
بدون شک یکی از اهداف اصلی محیط های درمانی، بازگردانی سلامت روحی و جسمی بیماران است. فعالیت در محیطهای درمانی به دلیل تماس مستقیم با افراد گوناگون نظیر بیماران وهمراهان آنها، همکاران، پزشکان و....از حساسیت بالایی برخوردار است و توانمندی فوق العاده ای را در برقراری ارتباط مؤثر میطلبد. انسانها با فراگیری شیوه ارتباطی مؤثر میتوانند به حل بسیاری از مشکالت، رفع سوءتفاهم ها و تعارضات و فراهم کردن محیط امن و پر از آسایش و موفقیت بپردازند. بیش از 50 %موفقیت ما در محیط کار به توانایی ما در برقراری ارتباط مؤثر وابسته است. خوشبختانه برقراری ارتباط مؤثر مهارتی فراگرفتنی است نه ذاتی و به زمان و تلاش مستمر نیاز دارد. پس بیائید از همین امروز اصول ارتباط مؤثر را در زندگی خود بکار ببندیم.
اصول عمومی برقراری ارتباط مؤثر
نخستین اصل برای ایجاد ارتباط مؤثر این است که به مخاطب توجه کنید، به او احترام بگذارید و برای او ارزش قائل شوید. خودتان را به جای مخاطب قراردهید و نیازها استرسها ومشکالت او را در نظر بگیرید و هرگز در مورد او پیشداوری نکنید. ارتباط شفاهی مؤثر2 بعد اصلی و پراهمیت را شامل می شود: 1-گوش دادن مؤثر 2 -صحبت کردن مؤثر گوش دادن کلید ارتباط و خاکریز اول است. در حقیقت مهارت شنود مؤثر، شرط لازم ایجاد هرگونه ارتباط شفاهی مؤثر است. تا زمانی که شنونده خوبی نباشید نمیتوانید اعتماد طرف مقابل را جلب کنید. برای شنونده خوب بودن نکات زیر را رعایت کنید:
حتی االمکان به چشمان گوینده نگاه کنید؛ ارتباط چشمی برقرار کنید.
با حرکت چشم، حرکت سر یا با اصوات مناسب (بله، چه جالب، که اینطور، عجب و....) گوینده را همراهی کنید تا متوجه شود که شما به گفته های او توجه میکنید.
درباره گفته های گوینده سواالت بجا بپرسید (چرا، کی، کجا، چه جوری و....) یا گفته های او را جمع بندی کنید.(یعنی .......منظورت اینه که.............) تا مطمئن شوید که منظور او را فهمیدهاید، اما وسط حرف مخاطب نپرید.
بی اعتنا، بی حوصله و خودخواه نباشید. مهمترین شرط برقراری ارتباط مؤثر توجه، احترام و درک موقعیت طرف مقابل است.
برای صحبت کردن مؤثر با لحن دوستانه و در صورت مناسب بودن شرایط با تبسم صحبت کنید.
دلسوزانه و از سر همدلی، صحبت و راهنمایی کنید. فی البداهه انتقاد و گله نکنید، در هنگام پاسخ دادن، بی حوصله و عجول نباشید، آمرانه و از موضع باالتر برخورد نکنید. نشان دهیدکه هدف شما بهبود شرایط مخاطبتان است.
درشرایط لازم قاطع باشید، اما به هیچ عنوان بی احترامی یا تمسخر نکنید.
بخش عمده ای از احساس شما از طریق لحن گفتار و حرکات شما منتقل میشود، پس مواظب لحن صحبت کردن و حالت چهره خود باشید.
اصل برقراری ارتباط مؤثر با بیمار
در ایجاد ارتباط با بیمار همدلی و احترام همچون پل و بی تفاوتی و بی توجهی سد است.
1 )در اولین مواجهه با بیمار، هر یک از اعضای کادر درمان بویژه پزشک و پرستار، باید حضور خود را به بیمار اعلام نماید. بدین منظور، پس از سلام کردن با صدای بلند خود را به بیمار معرفی نموده و سمت و مسئولیت حرفه ای خود را به اطلاع او برساند.
2 )هر یک از پرسنل باید با احترام کامل و در راستای جلب اعتماد و رفع استرس و نگرانی بیمار و همراه وی با آنها برخورد نماید و در حد امکان به گفته های همراه و بیمار به شکل مؤثر، گوش دهد.
3 )تا حد امکان واضح وشمرده سخن گفته و از کلمات محترمانه و لحن محبت آمیز استفاده نماید (متشکرم، لطفاً.......).
4 )بیمار و همراه وی باید از حقوق خود مطلع شوند، بدین منظور پرستار در بدو ورود بیمار به بخش باید خلاصه منشور حقوق بیمار و سایر اصول، روشها و قوانین لازم را به اطلاع بیمار و همراه وی برساند.
5 )هر یک از پرسنل درمانی باید در هرنوبت، در رابطه با اقداماتی که برای بیمار انجام میدهند به وی اطلاع رسانی نموده و با زبانی غیر تخصصی، ساده و قابل درک، بیمار را از فرایند درمان آگاه سازند.
6 )پرسنل موظفند به سوالات و ابهامات بیماران پاسخگو باشند و نشان دهند که با احساس مسئولیت شرایط روحی و جسمی بیمار را درک می نمایند و به تناسب، اقدامات مقتضی را انجام خواهند داد.
7 )پرسنل موظفند در هر یک از مراحل، توضیحات کاملی را در رابطه با نحوه ادامه مراحل درمانی یا اداری کار به بیمار و همراه وی ارائه دهند.
8 )پرسنل موظفند در مقابل بیماران و همراهان پرخاشگر آرامش خود را حفظ نموده و ضمن تلاش برای کاهش تنش موجود از هرگونه رفتار یا گفتار تحریک کننده و تنش زا پرهیز نمایند.
9 )از مهمترین بخشهای برقراری ارتباط با بیمار آموزش به بیمار است. بیمار در هر نوبت و یا به کرات، باید آموزش کافی و مؤثری را در رابطه با اقداماتی که باید یا نباید انجام دهد (چه اقدامی و چگونه) دریافت نماید.
10 )پرسنل باید نسبت به ایجاد ارتباط با بیمارانی که دارای مشکل یا شرایط خاص هستند (ناشنوا، نابینا، معلول، زبان خارجی) اطمینان حاصل نمایند.
واحد آموزش به بیمار
مرکز آموزشی پژوهشی درمانی خیرین سلامت
دانلود فایل PDF
آموزش های عمومی | مجتمع آموزشی پژوهشی درمانی خیّرین سلامت
