آموزش والدین در مراقبت از یرقان نوزادان.
زردی نوزاد
تعدادی از نوزادان پس از تولد ممکن است به زردی مبتلا شوند که معمولا در اثر وجود یک ماده رنگی به نام بیلیروبین در قسمتهای مختلف بدن مانند چشم و پوست است. بیلیروبین در اثر تخریب گلبولهای قرمز خون ایجاد میشود و کبد این ماده را ازخون خارج واز طریق مدفوع دفع میکند. این بیماری واگیردار نیست.
علایم شایع
زردی پوست که معمولا از صورت شروع و به تنه و اندام کشیده می شود.
بی حالی و خوب نخوردن شیر در بعضی نوزادان
علل شایع بیماری
از علل شایعی که منجر به زردی نوزاد میشود میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
بروز زردی در نوزاد میتواند طبیعی یا در اثر بیماری باشد و برحسب زمان بروز علل مختلفی دارد.
زردی که اصولا از روز دوم تا پنجم شروع شده و تا روز هفتم ادامه دارد و سپس کاهش مییابد، معمولا طبیعی است ولی در صورت ادامه و بیشتر شدن نواحی زرد باید به پزشک مراجعه کرد.
گاهی زردی در 24 ساعت اول پس از تولد رخ میدهد که معمولا به علت ناسازگاری خون جنین و مادرش است و باید سریعاً تحت درمان قرارگیرد.
ممکن است زردی در اثر شیر مادر باشد که معمولا پس از 7 روز بروز میکند و طی 2 الی 3 هفته بهبود مییابد.
گاهی نیز زردی به دلایل دیگر مانند عفونت و یا کم کاری غده تیروئید ایجاد میشود.
عوارض شایع احتمالی
به دنبال ایجاد زردی نوزادی عوارض زیر در نوزاد ممکن است بروز نماید:
زردیهای شدید در صورت عدم درمان ممکن است روی مغز نوزاد اثرگذاشته و باعث فلج مغزی و کری شود.
تشخیص و درمان
پزشک با توجه به معاینه و آزمایش خون نوزاد و میزان بیلیروبین خون وی تصمیمگیری میکند. یکی از اقدامات زیر توسط پزشک انتخاب میشود:
تحت نظر بودن در منزل (نزد مادر) بدون اقدامات خاص
استفاده از نوردرمانی در منزل
بستری در یک مرکز درمانی یا بیمارستان
گاهی ممکن است نیاز باشد برای نوزاد تعویض خون انجام شود (در بیمارستان).
درمان دارویی
نیاز به درمان دارویی خاصی ندارد مگر با صلاحدید پزشک معالج.
فعالیت در زمان ابتلا
نوزادی که مبتلا به زردی شده است از نظر فعالیت محدودیت ندارد.
رژیم غذایی و تغذیه
نوزادی که به زردی مبتلا شده است در اکثر موارد میتواند شیر مادر را بخورد مگر اینکه پزشک معالج صلاح بداند که شیر مادر موقتاً داده نشود.
مراقبت های پس از ترخیص
به صورت مکرر نوزاد را با شیر مادر تغذیه کنید.
از دادن شیرخشک، آب و آب قند به نوزاد اجتناب کنید.
نوزد را از نظر زردی هرروز کنترل کنید.
به دفع ادرار و مدفوع نوزاد توجه کنید و در صورت عدم ادرار به پزشک معالج مراجعه کنید.
از پوست نوزاد مراقبت کنید (شستشو و خشک کردن آن).
در صورت افزایش درجه حرارت بدن یا بی حال شدن ابتدا درجه حرارت اتاق را کنترل کرده و سپس نوزاد را با شیر تغذیه کنید و پوشش نوزاد را نیز کم کنید.
در صورتی که اقدامات بالا باعث کاهش درجه حرارت و بیحالی نوزاد نشد، در اسرع وقت به پزشک معالج مراجعه کنید.
دارو نیاز ندارد. از دادن داروهای گیاهی به نوزاد خودداری کنید (با پزشک مشورت کنید).
زمان مراجعه پس از ترخیص طبق دستور پزشک معالج میباشد. معمولا زمان ویزیت بعدی 24 ساعت بعد میباشد.
در صورت توصیه نوردرمانی روش صحیح آن را یاد گرفته و به کار ببرید.
در چه شرایطی به پزشک مراجعه نمائید؟
در صورت افزایش درجه حرارت
بی حالی نوزاد
افزایش زردی یا بیلی روبین
دانلو فایل pdf آموزش
واحد آموزش به بیمار
مرکزآموزشی درمانی خیرین سلامت قم ( بیمارستان نکویی )
مراقبت از نوزادان | مجتمع آموزشی پژوهشی درمانی خیّرین سلامت
